İnsan, internette dolanırken ilginç şeylere
rastlayabiliyor. Örneğin, ben bugün Robert Sternberg‘in 1994 yılında
yayınlanmış “In Search of Human Mind”
isimli, konusunda bir başyapıt sayılan
kitabından, zeki ve yetenekli insanların hayatta neden yeteri kadar başarı
gösteremedikleri üzerine bu kısa derleme-makaleyi bulmasaydım, emin olun ki şans eseri internet
denizinde bu makaleye rast gelmeniz çok ama çok zor olurdu.
Ha derseniz ki biz de gider çok
merak edersek kitabın kendisini bulup alırdık, tamam kabul, o zaman ben
de size kitabın Amazon’daki linkini veririm, böylece tam olarak ne
hakkında konuştuğumuz hakkında
biraz daha bilginiz olmuş olur.
Gözleriniz yanlış görmüyor, kitabın
borcu tamı tamına ve sadece 108,95 Amerikan Doları (tutarı yazıyla da
yazacaktım ama çok zor geldi). Fiyatlarımıza her türlü vergi dahil olup, posta
ve kargo ücreti ayrıca tahsil edilmektedir.
Her neyse, bu kitaptan alınan ve bir
saattir sözünü etmeye çalıştığım bu makaleye göre, akıllı insanların istedikleri başarı düzeyini
yakalayamamalarının sebeplerini bir liste haline getirmek mümkünmüş. Bildiğiniz gibi,
insanlar normalde okumayacakları metinleri liste haline getirilince okuma eğilimindedirler,
kolaylarına geldikleri için olsa gerek. Kimseyi suçladığım sanılmasın
lütfen, oluyor bunlar, her gün görüyoruz, lütfen.
Zaten makalenin kendisi de, işte tam da bu
üzerinde konuşup durduğumuz listeden
oluşuyor. Yani zeki,
akıllı, her işte pek mahir
olabilecek kapasiteye sahip olan insanların başarısız olmalarının sebeplerinin
listesinden. Şu aşamaya gelene
kadar lafı çevirme maharetimi takdir etmeyen okur ise gerçekten nankör. Ötesi
yok.
Buyrun, size neden başarıyı bir türlü
yakalayamadığınızın
nedenlerinin listesi… Bu yazıyı okuyanların onda dokuzunun yaptıklarının onda
dokuzunun bu listede yer alanlarla birebir örtüştüğünü iddia edebilirim, ama elbette
sizinkiler hariç, sevgili okur:
1.
Motivasyon
eksikliği: Bir yetenek,
o yeteneğe sahip insan
onu kullanma isteğini içinde
duymuyorsa, çok açık ki hiçbir işe yaramaz. Yok motivasyonun dışsal olanı, içsel
olanı varmış, yok dışsal olanı pek
kısa sürermiş de içten geleni
daha istikrarlı bir performansın gerçekleşmesini sağlayabilirmiş de, bunlar beni
şu anda pek
ilgilendirmiyor doğrusunu
isterseniz.
2.
Ani dürtüleri kontrol eksikliği: Böyle
canının durup dururken istediği
şeyleri hemen yapma
alışkanlığı,
yüksek performansa ulaşmada
en önemli engellerden biriymiş.
Örneğin, ben şu
anda bu yazıyı yazmaktan sıkıldım ve canım gidip birşeyler
atıştırmak istiyor, değil
mi?…
Ohh, nefisti..
Ne diyorduk, işte
bazı zeki insanlar da yeteri kadar kendilerini kontrol edemeyip akıllarına ilk
gelen parlak fikrin peşinden
gittiklerinden, başarıya
ulaşamıyorlarmış
bir türlü. Ben yazarın yalancısıyım, şahsen
kendimde hiç böyle bir durum bugüne kadar gözlemlemiş
değilim.
3.
Azim ve vazgeçmeme özelliğinden mahrum olmak: Yine takdir
edileceği gibi,
yukarıdaki maddeden azıcık farklı olan bu sebebe göre, bazı insanlar çok çabuk
başladıkları bir işten sıkılarak ya
da zorluklarından dolayı bırakma huylarından dolayı diğerlerinin ulaştığı mertebelere
ulaşamıyorlarmış. Oysa, kararlı
kişiler ancak sonuç
alamayacaklarını kesin olarak gördükleri zaman, işte ancak o zaman, vazgeçiyorlarmış bir şeyden (var böyle
insanlar, ben gördüm).
4.
Yanlış
yetenekleri kullanmak: Bazı yetenekli
kişiler de
görevlendirdikleri işleri yerine
getirirken, binlerce yetenekleri olduğundan olsa gerek, yanlış olanı seçip onu
kullanmaya çalışıyor ve bundan
ötürü başarıyı
yakalayamıyorlarmış. Yazarın, bu
tür insanların zeki insanlar olduklarını iddia ettiklerini sanmıyorum, zira
azıcık kafası çalışanın bunu
yapmayacağını ninem bile
bilir (gerçi ninem çoğu şeyi benden iyi
bilir, o yüzden yanlış bir örnek oldu
bu).
5.
Düşünceleri
aksiyona çevirememek: Bazı insanlar,
bir konu hakkında derin derin düşüncelere dalar ama bir şey yapamazlar
ya, onu diyor. Bu süper zeki insanlar, nedense müthiş fikirler ortaya
koyabilmelerine rağmen, pek seyrek
olarak bu fikirleri hayata geçirmek için kıllarını kıpırdatabilirlermiş, nedendir
bilinmez.
Eğer bu listenin
devamını okumak ve başarının kalan sırlarını birer birer öğrenmek için
sabırsızlanıyorsanız, aşağıya tıklayın
lütfen.
6.
Sonuca
ya da ürüne yeterince odaklanamamak: Bazı insanlar,
bir faaliyetin yapılması ile ortaya çıkacak sonuçtan ziyade sürecin kendisine
daha çok odaklandıkları ve hatta bu süreç hakkında endişelendikleri
için, başarıya ulaşabilecekleri
halde ulaşamazlarmış. Hatta öyleymiş basbayağı.
7.
Başladığı
işi bitirememek alışkanlığı: Bu neden ve
nasıl zeki ve kabiliyetli olarak anıldıklarını anlayamadığımız insanlardan
bazıları ise, bir işi hiçbir zaman
bir sonuca ulaştıramayacak gibi
görünürlermiş (ve tabii ki
sonuç da bu olurmuş). Bunun sebebi
ise, o iş bittikten sonra
ne yapacaklarını bilememeleri veya üzerinde çalıştıkları şeyin detayları içinde aşırı derecede boğulmak olabilirmiş.
8.
Başlamaktan
korkmak: Daha daha başka zeki kimseler
ise örneğin bir projeye
bir türlü başlayamaz ya da başlamak için
yeterince istek duymazlarmış.
Bu durumun kaynağı ise, bu
makaleye göre bu kişilerin kararsız
bir kişilik yapısına
sahip olmaları veya bir işe kendilerine bağlamaktan
korkmaları olabilirmiş. Bu ikisinden
biriymiş yani kesin, başka alternatifi
yok.
9.
Sürekli
erteleme ya da sürüncemede bırakma alışkanlığı: Bazı acayip
insanlar ise (her kim ise bunlar) ancak üzerlerinde bir baskı oluştuğu ya da oluşturulduğu zaman harekete
geçebilirlermiş. Bu
tipitipler, büyük bir işi ertelemek için
misal, yapacak küçük ve basit işler arayıp onlarla uğraşırlarmış.
10.
Başarısızlık korkusu: Bazı yetenekli
insanlar ise, gerçek performanslarını ortaya koymaktan çekinirlermiş, çünkü aslında
hayatın gerçek zorluklarından kaçmakmış bütün dertleri.
Belki bu söylediğime şimdi
inanmayacaksınız, ama bu liste daha yirmiye kadar devam ediyor, biliyor
musunuz? Daha doğrusu, inanabiliyor
musunuz? Oysa, hepsini bir başlıkta özetlemenin mümkün olduğu ne kadar da
açık: Başarısızlıktan
korkmak.
Alıntıdır.
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder